Dung Tự hiểu chuyện từ rất sớm trước đây, nếu muốn hỏi sớm là sớm lúc nào, thì đại khái là ngày chôn cất của ba cô.
Nhà cô không hề giàu có, bệnh của ba cô, cũng dùng hết tất cả thương hại của họ hàng. Ngày ba cô chôn cất, mẹ cô còn phải cầu xin lão trưởng thôn. Lão trưởng thôn dẫn theo vài người đàn ông rảnh rỗi trong thôn, khiêng di thể ba cô từ bệnh viện trở về, sau đó qua loa chôn cất. Sau khi ba cô chôn cất xong, mẹ cô dẫn cô vào thành thị. Lúc Dung Tự cần lên bậc tiểu học, mẹ cô gọi điện thoại cho chú đang ở phía Thân Thành [1] xa xa. Chú cô từ lâu đã vào Thân Thành, có lần chú cô có mang theo thím ở Thân Thành trở về một lần. Thím nói kháy chửi mát, chú cũng mặc thím, ngồi còn chưa tới một giờ, thím đã ầm ĩ đòi đi về.
Chú hay bảo là chú ở Thân Thành rất tốt, Dung Tự thì nghe mấy người đàn ông rảnh rỗi nói là, chú là đang ở rể.
Sau này khi Dung Tự thấy chú cô xong, mới hiểu được ý tứ ở rể là như thế nào. Cách ăn mặc của thím rất thời thượng, vóc người to mập, bà ta chỉ vào mẹ, nước bọt tung tóe mà nói cái gì đó. Dung Tự quên rồi. Chỉ nhớ là mẹ cúi lưng, vội vàng nhét thẻ ngân hàng vào trong tay thím. Đây là tiền tích góp duy nhất của mẹ. Dung Tự không nhớ ra được là mẹ trở về thế nào.
"Con ngoan ngoãn ở lại Thân Thành, mẹ trở về công tác đây, không thể để lỡ được." Mẹ nói với cô: "Mỗi tháng mẹ đều sẽ gửi tiền cho thím con, thím con sẽ đối tốt với con."
Thân Thành là một thành phố lớn, Dung Tự hiểu được tấm lòng của mẹ. Nên đôi lúc thím có nói những từ ngữ khó nghe, không cho cô ăn cơm, cô cũng không có nói cho mẹ. Hơn nữa, cô còn có một bí mật nhỏ. Bí mật đó là ở một ngày khi cô đang ở trong nhà thím.
"Bạn nhỏ, em là ai?" Có một cô bé nằm nhoài trước cửa sổ nhìn cô, giọng điệu vô cùng ngon ngọt. Dung Tự trước giờ chưa từng nghe qua thanh âm ngọt ngào như thế, hình như người nơi đây nói chuyện đều có chút dáng vẻ này. Bởi vì thím, Dung Tự cũng không quá thích nghe người nơi đây nói chuyện. Nhưng mà bé gái trước cửa sổ này, trông có vẻ quá trắng nõn nhỉ, hoàn toàn khác xa so với mình. Ở trước mặt cô bé, Dung Tự có vẻ hơi mất tự nhiên, cô khó nói chuyện, vừa nói là thím liền chê tiếng địa phương của cô quá khó nghe. Thím chê trách áo quần cô có miếng vá, Dung Tự vẫn không cảm thấy làm sao, nhưng mà nhìn thấy cô bé này, Dung Tự theo bản năng mà bụm kín miếng vá của mình.
Tay của con nít thì lớn được bao nhiêu, Dung Tự vừa che, trái lại đưa đến hứng thú của cô bé. "Quần áo em... thật là đẹp mắt. Tại sao chị hổng có?"
Cô bé bẹp bẹp miệng nhỏ, lại mở cánh tay nhỏ của mình ra, nhìn nhìn quần áo mới của mình.
Miếng vá xác thực rất đẹp mắt, tay của mẹ rất khéo. Cái này cũng là nguyên nhân khiến Dung Tự cho đến nay vẫn cảm thấy không sao. Cô bé vừa nói như thế, Dung Tự cũng cầm ghế, đứng ở trên ghế, run rẩy mà nằm nhoài trước cửa sổ.
Dung Tự hữu nghị chớp chớp mắt, bé gái ngoài cửa sổ ngẩn người. Lập tức liền vui vẻ. Cô bé này thật kỳ lạ, lúc thì uất ức, lúc thì vui vẻ.
"Tại sao em hổng nói chuyện?" Cô bé nói.
"Em... nói chuyện hơi khó nghe."
"Nói chuyện với em... thật kỳ lạ mà." Cô bé nở nụ cười khanh khách.
Cô bé nở nụ cười, Dung Tự cũng cười theo. Có lẽ là thím nói quá nhiều, Dung Tự cũng có chút phản cảm giọng địa phương của mình. Nhưng mà nụ cười của cô bé này, Dung Tự lại cảm thấy không có sao cả.
Bỗng nhiên có tiếng kêu cách quãng, lông mày nhỏ của cô bé cũng nhướng lên. "Ba gọi chị rồi, chị đi đây."
"Chị tên gì?"
Cô bé nghiêng cổ, tựa hồ suy nghĩ tên của mình. Nàng cũng không quen thuộc tên mình cho lắm. Tiếp theo, nàng nắm chặt lấy tay Dung Tự. Vừa đong đưa tay Dung Tự vừa nói, thanh âm kéo dài càng tăng thêm vẻ bi bô. "Chào em, chị tên Trình Cẩm Chi."
"Trình Cẩm Chi." Dung Tự lại đọc tên Trình Cẩm Chi một lần, dường như muốn tăng thêm ấn tượng.
Trình Cẩm Chi lại nở nụ cười khanh khách. "Em gọi tên chị nghe mắc cười quá ha, xưa nay không ai đọc như vậy cả."
Trong một quãng thời gian rất dài ở hoàn cảnh đang thích ứng ngôn ngữ, Trình Cẩm Chi vừa nghe Dung Tự nói chuyện liền cười. Tiếng cười của Trình Cẩm Chi lại lanh lảnh lại êm tai. Vì thế trong quá trình thích ứng, Dung Tự cũng không cảm thấy rất lúng túng.
"Em tên Dung Tự."
"Tên của em thật hay."
"Hả?"
"Chỉ có hai chữ, tên của chị, có ba chữ. Ui khó nhớ muốn chết." Trình Cẩm Chi tám tuổi, vẫn cứ không nhớ được tên của mình. Chỉ số IQ là từ nhỏ có thể thể hiện ra được.
Dung Tự đổi mới nhận xét của cô đối với người bản địa, cũng thành bí mật nhỏ của cô. Cô chưa từng nói với mẹ.
~
So sánh với quần áo thời thượng của thím chính là gia cảnh. Chú nói ông ta ở Thân Thành có một ngôi nhà lớn, nào là nhà Phục Thức [2] rồi còn có sân riêng. Sau khi vào nhà thím xong, Dung Tự mới cảm thấy giật mình. Thân Thành rất lớn rất phồn hoa, dọc đường đi toàn là nhà lầu cao cao, xe ô tô qua lại như con thoi. Thím chửi kháy dẫn cô đi, chui vào một cái hẻm nhỏ. Lại tìm một cái nhà nhỏ nữa, rồi chui vào. Không gian nhà cửa rất nhỏ hẹp. Nhà bếp và nhà vệ sinh đều ở bên ngoài, là nhà bếp công cộng và nhà vệ sinh công cộng. Thím ném hành lý của cô vào một phòng chứa đồ nhỏ, phòng chứa đồ rất nhỏ, chất đống rất nhiều thứ. Đặt một cái giường, có vẻ rất khó khăn. Giường là được đặt nghiêng, nguồn sáng cả phòng phải dựa vào một cái cửa sổ nhỏ.
Điều làm cho Dung Tự lo lắng nhất chính là, thím không cho cô đi học. Lúc đầu tháng Chín khai giảng, mẹ liền gọi điện thoại tới: "Dung Tự vào trường hay chưa?"
"Vào trường? Vào thế nào? Chút chi phí bà đưa này, căn bản là không đủ. Bà cho rằng Thân Thành giống loại địa phương nhỏ của mẹ con bà à. Bà đi ra ngoài nói chuyện, cũng phải mất tiền đấy. Quỷ nghèo." Thím quái gở bảo.
Mẹ đã cho thím rất nhiều tiền. Dung Tự xoa xoa con mắt của mình, lại nghĩ đến bóng lưng thon gầy ngày đó của mẹ. So với thím, mẹ thật sự rất gầy. Một đồng tiền một tờ tiền, đều là mẹ khổ cực tích góp lại. Nhìn thím ăn uống thỏa thuê, Dung Tự lại nhặt lên mứt quả mà thím vứt xuống. Dung Tự ngồi xổm trên đất, siết thật chặt. Lần trước cô nói với mẹ muốn về nhà, bèn bị mẹ mắng một trận, mắng hồi lâu, mẹ lại nghẹn ngào.
"Dung Tự, em làm sao vậy?" Trình Cẩm Chi cầm cây kẹo bông rối bong. Trình Cẩm Chi ăn hai hớp, ăn đến dính đầy cả khóe miệng. Nàng ngồi xổm ở trước mặt Dung Tự.
"Ui, em đừng nhặt mứt quả trên đất, ăn đau bụng đó." Trình Cẩm Chi hấp tấp nới lỏng tay Dung Tự ra, khiến mứt quả rơi xuống từ trong tay Dung Tự. Dung Tự ngẩng đầu lên, hốc mắt hồng hồng, phẫn hận nhất thời đối với thím không thu về được, cô trừng mắt nhìn Trình Cẩm Chi.
Trình Cẩm Chi cũng sửng sốt, nàng co lại cổ. "Ba nói, đồ trên đất, ăn sẽ đau bụng."
"Chị đưa kẹo bông của chị cho em, em đừng giận nha." Trình Cẩm Chi mềm mại mà mở miệng.
Đưa cây kẹo bông nhét vào trong tay Dung Tự, Trình Cẩm Chi còn do dự một chút. Nhưng rốt cuộc vẫn là một mặt trượng nghĩa mà nhét vào.
"Em không ăn."
"Nhưng mà ăn ngon lắm đó." Trình Cẩm Chi liếm liếm khóe miệng.
Dưới sự thúc giục của Trình Cẩm Chi, Dung Tự cắn một hớp. Động tác cứng nhắc, ăn đến dính đầy trên lỗ mũi.
Trình Cẩm Chi vê lại kẹo bông trên lỗ mũi Dung Tự, bỏ vào trong miệng. Chép chép miệng nói: "Em cãi nhau với thím hả?"
"Vâng."
Trình Cẩm Chi nhìn xung quanh, song đưa tay nhỏ đặt đến bên mép, nói với Dung Tự: "Thím của em là người xấu, chị không sợ bả."
Dung Tự gật gật đầu.
"Tâm tình em tốt chưa?"
Dung Tự cúi đầu nhỏ. "Em muốn đi học."
"Em năm nay mấy tuổi rồi?"
"Sáu tuổi."
"Ố ồ." Trình Cẩm Chi nghĩ nghĩ. "Đúng, em năm nay phải đi học rồi. Chị sáu tuổi cũng đi học."
"Chị vốn là không muốn đi, ba chị nói, chị không đi, bị người ta phát hiện thì bọn họ sẽ bị bắt đi ngồi tù." Trình Cẩm Chi nói.
Dung Tự nghe, đột nhiên mắt sáng rực lên. "Nếu thím không cho em đi học, cũng sẽ bị bắt đi ngồi tù ạ?"
Trình Cẩm Chi gật gật đầu. "Ngày mai chị sẽ nói với dì ở hội cư ủy [3]."
"Nếu như thím em ngồi tù, em có thể đến nhà chị ở." Trình Cẩm Chi nói.
Dung Tự là hoài tâm tình mơ ước.
Quả nhiên không hai ngày, hội cư ủy liền cử người đến. Một đống người lớn hung thần ác sát đến, trông còn dữ hơn so với thím. Bọn họ nói gì đó với thím, thím bắt đầu khóc lóc thảm thiết hô: "Ba của đứa nhỏ này đi sớm, mẹ cũng không quản, cứ ném nó cho chúng tôi. Chúng tôi có cách nào đâu."
Nói đến chừng mấy ngày, hội cư ủy cũng viết ra từng đề mục chứng minh gì đó. Thím vui vẻ ra mặt. "Có hội cư ủy là tốt rồi, mỗi học kỳ có các người giúp đỡ, chúng tôi cũng tiết kiệm chút ít, nhất định có thể tạo điều kiện cho trẻ."
Đối mặt với những người này, thím còn đặc biệt thân mật mà xoa đầu cô. "Mau, Tự Nhi, nói cám ơn với các dì nào."
Chờ thím quay lưng đi, có một dì liền ngồi xổm xuống. Trông dì ta có hơi dữ, dì ta nắm tay Dung Tự, thở dài. "Sao lại gầy đến như vậy."
"Quá đáng thương."
Dung Tự cắn cắn môi dưới, cô không thích bị người khác thương xót. Thím khiến cô nhận hết thương xót của tất cả mọi người. Chờ hội cư ủy đi rồi, Trình Cẩm Chi cũng lén lút từ một góc chui ra. Trình Cẩm Chi vui vẻ nhìn cô. "Sau này em có thể cùng đi học với chị rồi."
"Cám ơn chị." Dung Tự nhìn Trình Cẩm Chi. Cô mặc dù nhỏ, nhưng biết Trình gia là thấy cô đáng thương, ở giữa hoạt động một chút giúp cô tìm hội cư ủy.
~
Dung Tự nhập học tương đối trễ, trì hoãn hai tháng. Mãi đến tận tháng Mười Một, cô mới nhập học. Tháng Mười Một, thời tiết có chút lạnh. Ngày đi học, chú đưa cô đi. Tiếp sau chú ghét phiền phức, nên bảo cô đi về cùng với bạn học. Cô vốn là người nơi khác, lại trì hoãn hai tháng, căn bản không dung hợp với lớp được, chứ nói chi là bạn học thân thiết. Mặc dù là cùng đường, họ thấy cô cũng mau mau thu cặp sách đi mất, rất sợ cùng cô đi về nhà. Lúc đi học, lớp bao giờ cũng cùng nhau thống nhất bài xích một người. Cũng không biết tại sao, cô bị người khác bài xích, tin này lại bị truyền đi như gió. Bài xích một người, là có thể tìm tới rất nhiều lý do. Ví dụ như miếng vá trên người Dung Tự, ví dụ như tiếng địa phương hoàn toàn xa lạ của Dung Tự. Không chỉ bạn cùng lớp, cả bạn học lớp bên cạnh cũng biết khối mình có một người ngoại địa lỗi thời.
Dung Tự sáu tuổi, tâm lý vẫn chưa mạnh mẽ như vậy. Mỗi ngày tan học, cô cố nén xót xa đáy lòng, thu dọn cặp sách nhanh chóng chạy về. Chạy đi, kẻ khác sẽ không biết cô là người nào cả.
"Dung Tự, em chạy cái gì vậy?" Hôm nay, Dung Tự mới vừa chạy vài bước, Trình Cẩm Chi liền từ sau đuổi tới. Trình Cẩm Chi mang khẩu trang, có hơi thở dốc. Kéo khẩu trang xuống, Trình Cẩm Chi mũi hồng hồng. Mấy ngày nay lạnh, nàng bị ốm ở nhà nằm chừng mấy ngày.
*Chú thích:
[1] Thân Thành: là tên khác của thành phố Thượng Hải, Trung Quốc.
[2] Nhà Phục Thức: Nhiều người nghĩ là chỉ có một tầng lầu nhưng thật ra là có hai tầng lầu, không phải một tầng chia làm hai tầng. Mỗi tầng đều có tiêu chuẩn độc lập cao, ở giữa hai tầng có một lầu nối lầu một lại với trần của lầu hai để thành một không gian chung (bình thường được dùng làm phòng khách, trần phòng khách nối với trần lầu hai, mỗi tầng cao trên năm thước), từ dưới lầu có thể nhìn thấy hành lang và lan can.
[3] hội cư ủy: Hội ủy viên cư dân, đại loại là một tổ chức tự trị của cơ sở quần chúng (những người không giữ cương vị lãnh đạo) để phục vụ, quản lý, giáo dục quyền lợi của công dân.
Lời tác giả: Mở hố mở hố, cầu sưu tầm cầu quan tâm cầu bình luận~
Nãi miêu vẫn là nãi miêu đó, nhưng Tự Nhi đã biến thành tiểu nãi cẩu.
