Phố chợ Gazi Husrev-beg xuất hiện sớm nhất ở Sarajevo vào thế kỷ 16, đó cũng là phố chợ lâu đời và nổi tiếng nhất ở Sarajevo. "Phố chợ" trong tiếng Bosnia là bezistan hoặc bedesten, ban đầu dùng để chỉ các kho hàng, sau đó chuyên dùng để gọi những phố chợ mang phong cách của Đế quốc Ottoman. Từ những kiến trúc của phong cách này, có thể nhìn thấy bóng dáng của nhà thờ Hồi giáo với tháp củ hành hoặc tháp hình cung đối xứng, hành lang hình chữ nhật. Cửa hàng nơi đây chủ yếu kinh doanh vũ khí, sản phẩm kim khí, thủ công mỹ nghệ và đá quý. Hiện giờ vũ khí không được bày bán công khai trong chợ, dẫn đến sự gia tăng của các mặt hàng khác như đồ dùng sinh hoạt, đồ may mặc, đồng hồ, đồ dùng nội thất,... Chúng trở thành những thành viên mới trong khu phố chợ. Một số thương nhân nhận ra ưu điểm của loại chợ này đã mở cửa hàng ở trong đó. Thông thường, phố chợ có những người kinh doanh cố định, thợ thủ công tiếp nối tay nghề đời này qua đời khác, hoặc là những thương nhân giàu có.
Hai người đàn ông nắm tay nhau đi xuống bậc thang, xuyên qua một con đường ở dưới thấp để tìm đến cửa hàng chuyên đồ dệt Bursa [1]. Nhân viên cửa hàng nhận ra Reto, nhiệt tình mời họ đi vào.
[1] Cửa hàng dệt Bursa: Cửa hàng dệt có thật trong lịch sử, sau đó bị phá hủy trong nội chiến Bosnia-Herzegovina. Bây giờ cửa hàng đã được cải tạo thành phòng trưng bày chủ đề nội chiến Bosnia-Herzegovina."Thượng tá Solonazarov, hoan nghênh ngài đã tới cửa hàng. Ngài tới lấy đồ đã đặt phải không?" Quản lý cửa hàng rót trà cho họ.
Reto mỉm cười: "Đúng vậy, hôm nay tôi đặc biệt dẫn người theo để thử đồ, đã làm xong rồi chứ?"
Quản lý rất vui vẻ: "Vừa mới hoàn tất hôm qua. Ngài thật là có con mắt tinh đời, đây là bộ đẹp nhất."
Linne không ngờ họ tới để mua quần áo. Thực ra cậu không hứng thú lắm với những món đồ dệt sặc sỡ, so với sự soi mói và kỹ tính của Reto về chuyện ăn mặc và sinh hoạt, cậu tùy tiện hơn nhiều, không có ham muốn gì quá lớn đối với việc hưởng thụ vật chất. Linne chẳng còn nhớ lần cuối cậu đi mua quần áo là khi nào, rất nhiều lúc cậu tự làm cho mình, trước khi tới Sarajevo, Linne đã định dùng lông hươu để làm áo mùa đông.
"Quần áo của em đủ mặc rồi, không cần mua mới đâu." Linne không để tâm: "Anh mặc đi."
Reto liếc nhìn cậu: "Đây không chỉ là một bộ quần áo, em yêu. Đi thử xem, em nhất định sẽ thích."
Tay súng bắn tỉa đành phải vào phòng thử đồ. Quản lý lấy ra một chiếc áo to trùm túi chống bụi, Linne đứng trước gương, cảm thấy hơi xấu hổ, cậu có cảm giác mình cứ như một vị tiểu thư chuẩn bị ăn diện để lộ mặt lần đầu trong giới quý tộc.
"Đây là loại vải tốt nhất của chúng tôi, ngài mà mặc nó đi trên đường vào mùa đông thì sẽ là người nổi bật nhất." Quản lý lấy làm tự hào, ông ta lấy chiếc áo ra khỏi túi chống bụi.
Lúc này Linne mới nhìn rõ chiếc áo, cậu nhíu mày: "Ông nghiêm túc đấy à? Áo choàng? Thời buổi này ai còn mặc áo choàng?" Cậu thầm bất mãn, chẳng lẽ Reto còn có sở thích sắm vai? Muốn cậu đóng vai pháp sư à?
Quản lý choàng chiếc áo lên người cậu, lông cổ áo bồng bềnh khiến mặt Linne càng thêm có tinh thần: "Đây là lông chồn nước của Hà Lan, lông chồn ở đó tuyệt vời nhất thế giới. Một bộ da chồn hoàn chỉnh, tuyệt đối không chắp vá đầu thừa đuôi thẹo hay là hàng chất lượng kém, thưa quý ông, chỉ riêng cái cổ áo này đã lên đến vài trăm dollar Mỹ." Ông ta cười tủm tỉm giới thiệu: "Cả chiếc áo được làm bằng Gabardine thuần chất, chúng tôi có giới thiệu loại khác, nhưng thượng tá kiên quyết cho rằng ngài hẳn sẽ thích chất vải của quân phục hơn, như vậy thì lúc ngài mặc lên sẽ càng thoải mái."
Linne vừa nghe là vải Gabardine thì đúng là thấy thoải mái hơn, đây là loại vải thường dùng để làm lễ phục trong quân đội. Cậu có thể coi chiếc áo choàng này là lễ phục quân trang. Hơn nữa Linne cũng rất thích màu này.
"Màu là do thượng tá tự chọn, các quý ông mặc màu xanh của trời đêm là sang trọng nhất." Quản lý hài lòng nhìn Linne trong gương: "Nói thật, tôi cứ thấy ngài quen mắt làm sao. À đúng rồi, nữ vương Anh quốc cũng có một chiếc áo choàng màu này, đó quà hải quân Anh quốc tặng cho bà ấy, là món quà bà ấy thích nhất."
"Ý ông là trông tôi giống nữ vương của Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland?" Linne rất không hài lòng với sự so sánh này.
Quản lý rất hiểu ý: "Ý tôi là, khí chất của ngài không kém hoàng tộc là bao."
Linne phải thừa nhận Reto rất biết cách làm người ta thích hắn, có thể nắm bắt sở thích của Linne không phải là một chuyện dễ dàng.
"Thế nào?" Cậu đi ra khỏi phòng thử đồ, hỏi ý Reto.
Reto sáng bừng mắt lên: "Đẹp lắm." Hắn ôm lấy người yêu: "Giống y như tưởng tượng của tôi vậy."
"Em sẽ trả tiền lại cho anh." Linne cũng rất hài lòng: "Đừng tranh giành với em, một chiếc áo thì em vẫn có thể chi trả được, em nhận tấm lòng là được rồi."
Reto vừa sửa sang ống tay áo cho cậu vừa thấp giọng nói: "E rằng không thể theo ý em được, em yêu, đây là quà đính hôn. Ở Bosnia chúng tôi, trước lễ cưới, chú rể sẽ tặng cô dâu một chiếc áo choàng với ngụ ý cho cô dâu sự bảo vệ đáng tin cậy, cũng tránh cho cô dâu cảm thấy bị tổn thương. Đó không chỉ là vấn đề tiền bạc hay tấm lòng, đó là truyền thống dân tộc."
Linne nhìn hắn đầy thân thiết: "Cô dâu, hm?"
"Tôi cảm thấy chúng ta không cần tranh luận về vấn đề này, em biết là tôi chưa từng coi em như một người phụ nữ." Reto rất tự tin.
Linne đành chịu, chỉ có thể thỏa hiệp: "Vậy có thứ gì mà "cô dâu" nên tặng "chú rể" không?"
Ánh mắt của Reto dừng trên môi cậu: "Cô dâu...nên tặng chú rể một nụ hôn."
Bọn họ lén trao nhau một nụ hôn rất nhanh sau lưng quản lý.
Ra khỏi cửa hàng dệt may, hai người tìm một tiệm chụp ảnh. Linne nhớ rằng họ chưa từng chụp ảnh chung, cậu cũng không có tấm ảnh nào để mang lên chiến trường. Thợ trang điểm của tiệm chải tóc sơ qua cho họ, Linne ngồi ghế, Reto đứng phía sau cậu, một tay đặt lên vai Linne, hình thành nên mối quan hệ thân mật giữa họ. Vậy xem như là kết thúc buổi lễ.
Phải mất một thời gian mới lấy được ảnh, tiệm chụp ảnh đã giao tận nhà vào ngày hôm sau. Vì vậy Reto ra quầy tiếp tân để đăng ký tên và địa chỉ.
"Người kia có phải Bronravo không? Anh bạn Croatia của anh?" Linne còn đang ăn, cậu tiện tay lấy một viên kẹo chanh trên quầy cho vào miệng: "Hồi phục khá tốt đấy, sao anh ta vẫn còn ở Sarajevo? Không về nhà ư?"
Reto nhìn theo ánh mắt cậu: "Lời tiên đoán của em gần như đúng với ý định của bộ quốc phòng Croatia, gần đây bọn họ đang điều tra cậu ấy, Eric viết thư cho tôi nói rằng cậu ấy phải trải qua quá trình lấy lời khai rất dài. Nói tóm lại, tạm thời cậu ấy không thể quay về Croatia." Hắn vẫy tay với người bạn.
Anh bạn Croat dường như không nhìn thấy Reto, định rẽ vào con đường khác, cho đến khi Reto lớn tiếng gọi tên bạn mình ra thì anh ta mới chú ý, nở một nụ cười cứng ngắc.
"Trùng hợp quá," Anh chàng Croat thoạt nhìn không vui vẻ gì cho cam: "Sao cậu lại ở đây? Tất cả mọi người đều bàn tán về cậu, tôi còn tưởng cậu đang trốn trong sở chỉ huy không muốn gặp ai cả."
Reto rất vui: "Nếu đi ra một chuyến mà gặp được bạn bè thì cũng đáng giá. Cậu có khỏe không? Rất tiếc vì dạo này không có thời gian đi thăm cậu."
Eric Bronravo ủ rũ: "Ngày nào họ cũng sắp xếp những người khác nhau đến nói chuyện với tôi, tôi như một sinh viên mới tốt nghiệp, ngày nào cũng thủ sơ yếu lý lịch đi phỏng vấn. Không đi thì không được, hỏi tới hỏi lui cũng chỉ có ngần ấy chuyện, vừa trả lời hôm qua thì hôm nay lại trả lời lại. Thậm chí bây giờ tôi còn nghĩ liệu họ có trêu đùa tôi không."
"Hệ thống quan liêu, cậu hiểu mà. Cần thời gian để thuyết phục mấy lão già ấy."
"Bọn họ nói làm xong tất cả theo quy trình rồi sẽ chính thức sắp xếp chức vụ, bọn họ coi tôi như nhân tài về nước vậy. Đám người đó đâu có lắng nghe tôi, tôi cũng chẳng thích làm, tôi chỉ muốn làm thợ sửa máy móc, tôi học được nhiều thứ lúc bị giam lắm, tôi còn có thể sửa xe."
"Cha cậu nói sao? Hai người có liên lạc không?"
"Có gọi điện thoại một lần, ông ấy rất lo cho tôi, suýt nữa thì làm ầm lên với bộ chỉ huy, họ đã tới tận nhà nói chuyện với ông ấy."
"Nếu tôi là cha cậu thì cũng sẽ rất lo lắng. Sức khỏe và sự an toàn của cậu là quan trọng nhất."
"Tôi thật sự lấy làm xấu hổ, hơn ba mươi tuổi đầu rồi mà vẫn làm cha già ngoài bảy mươi phải lo lắng."
"Đó đâu phải lỗi của cậu, nếu cần tôi giúp thì cứ việc nói."
Eric nắm tay Reto, muốn nói gì đó nhưng lại nhìn thấy Linne bên cạnh. Linne thức thời lùi sang một bên, để lại không gian cho đôi bạn thân: "Tôi sang bên cạnh mua cà phê. Hai người cứ nói chuyện đi."
Reto biết Eric có tin tức cơ mật muốn chia sẻ: "Linne là người một nhà, Eric, không cần đề phòng."
"Tôi biết, tôi rất cảm kích vì cậu ấy đã cứu tôi, nhưng rốt cuộc cậu ấy vẫn là người Serb." Eric nói: "Tôi thật sự rất căng thẳng khi thấy người Serb, xin hãy hiểu cho tôi."
"ĐƯợc rồi, cậu nói đi, rốt cuộc là có chuyện gì?"
"Tôi nghe nói về trận đánh ở sân bay đó, "Eric thấp giọng: "Nghe đồn Croatia viện trợ cho người Serb? Chuyện này ầm ĩ lên rồi, chúng tôi đều kháo nhau về việc vì sao đám lính đánh thuê ấy lại trợ giúp người Serb."
"Đúng là có chuyện đó." Reto nói: "Tôi cũng ở đó, đội xe bọc thép và trực thăng vũ trang không phải biến ra từ không khí. Nói ra tôi cũng rất ngạc nhiên, tuy Croatia đã quân đội hóa toàn dân từ lâu, nhưng lính đánh thuê mà có thể lấy ra xe bọc thép và trực thăng vũ trang thì thật sự không thể coi thường. Đám lính đánh thuê ấy tài chính cũng dồi dào thật đấy."
"Đại khái là sau lưng có Anh hoặc Mỹ nhúng tay, bọn Mỹ lúc nào chẳng nhìn chằm chằm vào chúng ta như hổ đói. Lính đánh thuê là dân chúng lập ra, chẳng ai ngăn họ không được liên lạc với người nước ngoài, họ cứ thế mua bán vũ khí công khai."
"Croatia phản bội đồng minh, Bosnia rất bất mãn. Kế tiếp cấp cao chắc chắn sẽ ngồi lại nói chuyện, nếu các cậu không đưa ra được lời giải thích thỏa đáng thì rất khó giảng hòa."
"Tôi biết," Sắc mặt Eric nặng nề: "Hiện tại họ nghi ngờ tôi có liên quan đến chuyện này."
Reto nhíu mày: "Cậu?"
"Đúng vậy," Anh chàng Croat nghiêm túc: "Cho nên từ giờ trở đi, chúng ta coi như không quen nhau được không? Reto, tôi chỉ muốn tốt cho cậu. Cậu đừng gọi tên tôi trên đường như vậy. Đừng để người khác nghĩ quan hệ của tôi và cậu rất thân thiết. Tôi sẽ liên lụy đến cậu mất."
Reto có thể hiểu được tâm trạng của anh ta: "Sao có thể như vậy được? Chúng là bạn bè. Cậu gặp khó khăn, tôi rời bỏ cậu, đó còn là bạn bè sao?"
"Nghe này, cậu đã mạo hiểm vì tôi một lần rồi," Eric nghiêm túc nói: "Tôi rất biết ơn vì cậu đã cứu tôi, nhưng nếu cậu gặp nạn vì tôi, tôi sẽ không tha thứ cho chính mình. Đó là lần cuối cùng, tôi thề với Chúa Jesus, tuyệt đối là lần cuối. Cho nên cậu hãy tránh xa tôi, chúng ta không liên quan đến nhau, không còn là bạn bè nữa."
Reto không hiểu ra sao: "Tôi không chấp nhận được, Eric. Cậu không thể đột nhiên tuyên bố chúng ta không còn là bạn bè được."
"Vậy thì cậu nên sớm chấp nhận đi." Anh chàng Croat hạ quyết tâm, "Cứ vậy đi, vốn dĩ tôi định bớt chút thời gian gọi điện thoại cho cậu, nhưng nếu hôm nay chúng ta đã gặp nhau ở đây thì nói luôn. Reto, tôi rất tiếc, nhưng tất cả là vì tốt cho cậu."
"Nghe này Eric, họ chỉ mới nghi ngờ, còn chưa định tội, họ sẽ điều tra chân tướng rõ ràng, cậu trong sạch mà, đương nhiên tôi cũng không bị liên lụy."
"Không, cậu không hiểu. Chuyện này phức tạp hơn cậu nghĩ nhiều lắm."
"Vậy thì cậu giải thích cho rõ ràng đi, tôi rất tin tưởng vào năng lực lý giải của mình."
"Tôi không thể nói cho cậu, ít nhất là bây giờ không thể."
"Vì sao?" Reto rất bất mãn với tình huống không rõ ràng này: "Cho dù gặp chuyện gì thì cũng không cần phải hy sinh tình bạn giữa chúng ta. Cậu đang hạ thấp tôi, cũng hạ thấp chính cậu."
Eric nhìn hắn với vẻ mặt day dứt: "Rất tiếc, Reto, cậu là một người bạn tốt, nhưng tôi thì không. Tôi nghĩ tôi là một thằng bạn khốn nạn."
Đôi bạn tốt tan rã trong không vui. Lúc Linne quay về, Reto đứng một mình dưới mái hiên của tiệm chụp ảnh, thượng tá mang vẻ mặt vô cùng đăm chiêu.
"Đừng buồn," Linne dễ dàng đọc hiểu tâm tư của người yêu. Cậu cũng chẳng biết mình có khả năng kỳ lạ này từ khi nào, nhưng dạo gần đây cậu càng lúc càng dễ đoán được Reto nghĩ gì: "Tình cảm giữa người với người do vận mệnh sắp đặt. Nếu các anh là bạn tốt cả đời, anh ta sẽ quay lại với anh thôi."
Reto lựa lời nói: "Tôi chỉ nghĩ là cậu ấy còn giấu tôi chuyện gì đó. Cậu ấy đang dùng một chuyện để che giấu một chuyện khác."
"Nhưng anh không thất vọng về anh ta."
"Bởi vì tôi cảm giác được cậu ấy vẫn là Eric trước kia, chính trực, dũng cảm, luôn suy nghĩ cho người khác."
"Anh ta không còn là Eric ba năm trước, một người bị bỏ tù ba năm, bị ngược đãi ba năm, đã không còn như ban đầu nữa rồi."
"Nhưng cũng chẳng có chứng cứ, chỉ là suy đoán thôi. Có lẽ cậu ấy không cố ý, cậu ấy đã bị thương nghiêm trọng, nếu cậu ấy muốn trở về làm người thường mà cố gắng quá sức, vậy đó không nên là sai lầm của Eric."
Linne mỉm cười. Reto nhìn cậu với ánh mắt đầy khó hiểu.
"Anh biết không? Con người anh tuy rất biến thái nhưng lại dễ mềm lòng với người thân." Linne hôn lên má hắn: "Được rồi, hãy làm điều anh nên làm đi, ngài thượng tá. Bây giờ anh đã là người có phối ngẫu, mà bạn đời của anh là một tên thất nghiệp, cho nên anh phải gánh vác trọng trách nuôi dưỡng gia đình. Đừng đi làm muộn, bị trừ tiền lương cũng đừng trách em."
