Con người ta luôn mong muốn, có rất nhiều điều phải chạy theo ý mình. Giá như thế này, giá như thế khác. Những điều đó mà kể ra thì lớn lao vô cùng.
Đối với nhiều người, mong muốn một cuộc sống ổn định thôi cũng là quá khó khăn. Bởi con người ta không biết bao nhiêu là đủ, một lòng tham vô cùng tận. Kể cả đối với tôi cũng vậy, luôn luôn vậy.
Mong ước có thể coi là lớn nhất của cuộc đời mình không hề cố định. Khi bạn nghèo, bạn thèm muốn sự giàu có. Khi bạn thua, bạn mơ về một chiến thắng. Khi bạn sắp từ giã cõi đời, bạn khao khát mãnh liệt được sống. Nó đơn giản xuất phát từ những sự thiếu thốn của con người. Nhưng những thứ biển Đông như lật kèo phút 90 đó chỉ xuất hiện trong phim truyện hoặc những suy nghĩ viễn tưởng mà thôi.
Thế nhưng đó chưa hẳn là mong muốn thật sự của mỗi con người. Một khi chúng ta biết suy nghĩ và trưởng thành hơn thì sẽ không đòi hỏi đến những thứ nhất thời nữa. Và lúc đó, chúng ta sẽ cảm thấy bản thân mình lẻ loi hơn. Tôi cũng cô đơn, giống như vậy, như một người bình thường. Những lúc thế này, ta sẽ luôn tìm kiếm một thứ gọi là “mái ấm”. Trong bất cứ hoàn cảnh nào thì gia đình cũng sẽ không bao giờ quay lưng lại với chúng ta. Sâu thẳm trong trái tim mỗi người luôn khao khát có một nơi để trở về. Đó là nơi mình cảm thấy bình yên nhất, là nơi mình có thể sống đúng với bản chất của mình nhất, và cũng là nơi để mình tự do buông thả bản thân và dàn trải những suy nghĩ thầm kín của mỗi chúng ta. Đó là nơi bản thân thuộc về. Ai cũng từng thầm ước như vậy.
Chỉ là nó quá giản dị, quá đơn sơ nên đôi lúc, chúng ta cứ vô tâm mà chẳng hề nghĩ tới. Tôi cũng vậy, đôi khi tôi chỉ chạy theo những điều nhất thời mà lại quên đi những thứ chân thực nhất, những chữ tôi coi là tốt đẹp nhất.
Và tôi, lúc này đây, tôi đã tìm lại tham vọng nhỏ nhoi của bản thân mình một cách vô tình hay ngẫu nhiên. Bởi vì tôi đang đạp xe dưới cái thời tiết trên 30⁰C. Nóng và khát nước, mệt mỏi và chán nản, sâu thẳm trong tôi, những suy nghĩ đó đột nhiên bùng cháy.
TÔI MUỐN VỀ NHÀ
O O O
- Sao về muộn thế Minh?
Đúng như tôi đoán, chị tôi vẫn đang ngồi đó, trước mặt là một mâm cơm đã nguội ngắt. Dắt xe ra góc sân, tôi bước vào nhà. Do quá nóng và khát, tôi lập tức rót một cốc nước đầy rồi tu ừng ực. Mồ hôi tuôn ra như suối chảy cả vào mắt, vào miệng tôi. Khi đã lấy lại giọng của mình, tôi liền nhíu mày nhìn vào mâm cơm một lần nữa. Một bát nước rau, đĩa rau muống luộc, một đĩa thịt luộc cùng bát nước mắm sẫm màu. Bên cạnh là hai chiếc bát úp gọn gàng cùng hai đôi đũa. Chán nản, tôi liền hỏi, một câu hỏi thừa thãi như biết trước câu trả lời:
- Chị đã ăn cơm chưa?
- Chị chưa! Cũng không đói lắm. Vả lại cơm mới vừa nấu xong thôi.
Chị nói dối tệ quá đấy. Nghe thế, tôi cũng lấy làm khó chịu đôi chút nhưng chẳng nặng lời chất vấn mà chỉ thất vọng rồi lên tiếng, giọng điệu có đôi chút trách mắng:
- Em đã nhắn là em về muộn rồi, cứ ăn trước đi mà, Sao phải đợi chứ?
- Ừm, không sao. Đợi mày về rồi chị ăn cùng cũng được mà. Vả lại ở hôm nay ở trường có việc gì mà về muộn thế?
Biết chị cố tình đánh trống lảng nên tôi cũng tỏ ra không quan tâm nữa. Chưa trả lời vội, tôi rửa tay rồi ngồi vào bàn. Trong lúc chị tôi cầm bát xới cơm, tôi ậm ừ cho qua chuyện:
- Có mấy đứa dở người làm phiền khiến em bị dính vào vài chuyện vớ vẩn thôi.
- Có rắc rối gì không? - Chị tôi dùng một gương mặt lo lắng hỏi lại.
- Cũng không có gì mấy, nói chung là giải quyết tương đối ổn thỏa rồi.– Tôi lấp liếm– Chị ăn cơm nhé!
Chậm rãi và từng miếng cơm vào miệng, tôi nhai trong vô thức rồi vừa nhìn vào xa xăm vừa suy nghĩ. Hai chị em bắt đầu không nói với nhau một câu nào, xung quanh khẽ vang lên chỉ còn tiếng của chiếc tivi đang chiếu phim truyền hình. Lúc đó tôi đang nghĩ ngợi điều gì nhỉ? Làm sao để nhớ lại được đây?
Từ lúc tôi bắt đầu tạo ra cho bản thân một lớp vỏ bọc bất khả xâm phạm, tôi như một kẻ cô độc, không quan tâm ai, suy nghĩ và làm những gì mình thích. Thế nhưng gần đây, điều đó dường như đã thay đổi rất nhiều. Tôi đã dần giao tiếp với người khác hơn dù chỉ là chút ít. Thực sự thì tôi không chủ động mở lòng với họ đâu mà đi vốn dĩ chỉ toàn là những tình huống bất khả kháng mà thôi. Tất nhiên là tôi luôn thích tôi của trước đó hơn, một tôi được tự do thoải mái, một tôi được thả hồn vào thế giới riêng của mình mà không ai có thể tìm đến được. Một thế giới mà bản thân có thể thổi vào đó những tâm tư, suy nghĩ của chính mình.
Tôi hay tự hỏi bản thân những câu như: Tại sao họ lại làm thế này?; tại sao tôi lại nghĩ như vậy?; Rốt cuộc là họ đang toan tính gì, đang có kế hoạch gì? Hay đơn giản là tại sao mình lại làm như thế? Tại sao, Vì sao,... rất nhiều câu hỏi cứ xuất hiện trong đầu tôi bắt nguồn từ khi tôi có thói quen sống thu mình và theo dõi người khác.
Những lúc như thế, tôi sẽ dành thời gian để suy nghĩ vẩn vơ về vấn đề đó rồi sẽ rút ra một vài kết luận mà tôi nghĩ là hợp lý nhất. Một con người sống nội tâm và tăm tối như vậy, tất nhiên là sẽ chẳng ai ưa tôi cả. Ở trường lớp, ở chỗ làm, ở đâu đó không phải nhà. Họ bắt đầu dè dặt và cân nhắc trước những cuộc nói chuyện với tôi. Thế rồi bất giác, tôi trở thành một kẻ ngớ ngẩn trong mắt mọi người lúc nào không hay. Nhưng tôi cũng chẳng cần hay quan tâm bởi tôi biết sẽ có một nơi mà mình luôn tìm đến, một nơi mà tôi vẫn phải lòng vì nó cho dù chỉ là tưởng tượng.
Khi tôi vô tình tham gia các cuộc trò chuyện đó, khi tôi nói ra các suy nghĩ của mình, đương nhiên là sự bất đồng quan điểm sẽ liên tục xảy ra. Tôi không biết họ có thật sự hiểu hết được những luận điểm của tôi nó chân thực như thế nào hay không. Nhưng để rồi cuối cùng, có lẽ do đã không muốn nói chuyện với tôi nữa, hoặc vì sợ tôi vạch trần ra những cái sai của họ. Mà sau tất cả, luôn luôn có một câu nói quen thuộc vang lên: “những kẻ nói triết lý thường sống chẳng ra gì.” Để đập vào mặt tôi khiến tôi không thể nói thêm một lời nào nữa.
Suy cho cùng, họ nói như thế cũng không hẳn là sai, thế nhưng đối với tôi thì nó lại là một sự xúc phạm nặng nề. Những suy nghĩ của tôi, những lý tưởng của tôi không dạy tôi hãy tự răn bản thân mình phải làm thế này, phải sống thế khác. Bởi vì tôi vốn là một kẻ thất bại. Vả lại, có một điều quan trọng hơn cả đó là đừng tin vào lời khuyên của những kẻ thất bại. Những kẻ chưa bao giờ thành công mà lại nói về thành công có khác nào những thứ vô dụng không chịu chấp nhận sự thua thuộc của mình.
Những câu “triết lí” của tôi đơn giản là định nghĩa lại những điều mà họ đang suy nghĩ, phá tan giấc mộng đẹp đẽ và lãng mạn của họ vì sự thực tế của tôi. Vả lại những suy nghĩ của tôi vốn đã tăm tối, có một vật chủ cũng đầy sự đen tối như tôi không phải là chính xác sao? Sau cùng, những người sai lại là bọn họ. Họ chỉ đang cố áp đặt những suy nghĩ mở họ cho là đúng đắn của bản thân lên tôi mà thôi. Hay là tôi cũng vậy nhỉ? Có lẽ là đúng rồi.
Khi còn nhỏ, tôi thường suy nghĩ là sau này mình sẽ trở thành một công dân có ích cho xã hội. Nói như thế không hẳn là chính xác nhưng trở thành chú bộ đội, công an hay bác sĩ có lẽ dễ hình dung hơn nhỉ? Không phải ai cũng thế sao?
Nhưng rồi khi trưởng thành hơn, biết suy nghĩ về những vấn đề sâu xa hơn, tôi đã rút ra được một điều: trở thành một người có ích cho xã hội chỉ đơn thuần là một công nhân viên chức như người bố đáng ghét không mấy khi ở nhà của tôi thôi sao. Tôi còn năng lực làm điều gì đó lớn lao hơn không? Tối thiểu là vậy, còn những thứ xa xỉ hơn, một người tầm thường không gặp vận may hay chẳng chút cơ hội như tôi thì có cố cách mấy cũng không bao giờ làm được. Sau cùng, một ước mơ cao cả chung chung thuở bé của tôi lại quá ư là tầm thường.
Ai cũng vậy, kể cả họ và tôi cũng không phải ngoại lệ. Cũng từng suy nghĩ và ảo tưởng như vậy. Thế nhưng đến bây giờ, khi mà tôi nhận ra sự vớ vẩn trong cái hình bóng phù phiếm và hoàn toàn từ bỏ những điều ngu ngốc thì họ vẫn mãi tin tưởng, vẫn mãi đâm đầu u trong sự bảo thủ. Vậy rốt cuộc, tôi và họ, ai là kẻ trưởng thành hơn? Sau tất cả, họ chỉ dùng một câu nhàm chán để cố gắng bảo vệ luận điểm của bản thân: Đó là vì cậu chưa thật sự cố gắng thôi.
Ha. Không lẽ cứ cố gắng là sẽ đạt được ước mơ. Dùng cả một thứ yếu đuối đến thế, một lý do hấp hối đến vậy. Loài người hay những kẻ xung quanh tôi thật là cố chấp mà.
O O O
- Đang suy nghĩ điều gì vậy Minh?
Tôi vẫn ăn trong vô thức, không biết đã được mấy phút rồi. Bất giác, chị tôi lôi đứa em thất bại của mình trở về với thực tại. Nhìn khuôn mặt ngây thơ với một dấu chấm hỏi lớn đó. Tôi lại càng chẳng thể nói ra những điều này được vì nó quá trẻ con hay đúng hơn là không biết nên bắt đầu như thế nào. Vậy nên tôi lắc đầu không nói cho qua chuyện.
- Chị ấy nhé.- chị tôi vẫn dịu dàng nói- từ sau biến cố đó, chị thấy em trưởng thành thật ra. Biết làm việc nhà nè, bớt đi chơi điện tử lại nè, cố gắng để lăn lộn trong công việc không biết mệt mỏi nè. Chị cũng biết lý do em làm điều đó nhưng chị lại không ngờ vì sự thay đổi của em. Nhìn mình cứ như biến thành một người khác vậy.
- Em không có thay đổi đâu, đơn giản mà nói thì đây là sự thích nghi thôi. Con người tưởng đi tìm cách đơn giản nhất để sống mà.
- Ừ, nhưng mà...
Chị tôi ngập ngừng không nói nữa. Tôi vẫn nhìn chị, trông đợi và lắng nghe những điều mà chị lo lắng. Có lẽ do nhận thấy được đó của tôi, chị khẽ lên tiếng:
- Nhưng mà... Từ khi em thay đổi ấy, chị thấy em lầm lì, ít nói, sống khép kín hơn. Ngày nghỉ thì chị biết ở nhà và đi làm, không giao lưu và quan hệ với ai như ngày trước nữa. Em luôn nghi ngờ mọi thứ và luôn báng bổ những điều mọi người cho là tốt đẹp. Tôi thức thì tuy có chút vui nhưng chị lại thích Minh của ngày trước hơn. Một thằng nhóc vô tư, luôn sống hết mình. Vậy đó.
Tôi đỏ mặt ngượng ngùng. Đảo mắt nhìn chị, tôi lại thoáng thấy một nỗi phiền muộn đọng trên khóe mắt đó. Vậy ra đây là suy nghĩ của chị tôi à? Đôi lúc tôi vẫn tự hỏi tại sao chị luôn lo lắng cho người khác, một người tốt và ngây thơ đến phát bực. Nhưng chị có lý do để làm điều đó, chỉ là tôi chưa để tìm ra mà thôi.
- Ừ, căn bản vì có một vài chuyện xảy ra nữa, con người luôn dễ dàng bị thay đổi bởi các điều kiện tự nhiên mà.
Để không khiến chị lo lắng nữa, tôi liền trấn an. Để như đắp mặt của chị tôi không khá hơn một chút nào khiến tôi bối rối vô cùng.
- Vậy ra- Chị dè dặt lên tiếng hỏi lại tôi- vậy ra vì chuyện của chị và em thay đổi à? Chị xin lỗi, thật sự xin lỗi. Chị vẫn luôn phân vân lâu nay em cư xử như thế có phải vì chị không. Chị không muốn em lo lắng nên chẳng dám hỏi. Nhưng nếu như điều đó là sự thật thì chị thật sự xin lỗi em. Chị làm ảnh hưởng đến em nhiều quá.
Với nét mặt đáng thương như vậy, dù chị tôi có là ngọn nguồn của mọi chuyện thì cũng không thể trách cứ. Huống hồ lần này, chị lại tự ôm hết tội lỗi về mình và cảm thấy có trách nhiệm như vậy. Tôi không muốn chị dằn vặt hơn nữa nên phản đối lại:
- Không phải đâu. Chị không có làm gì sai cả. Mọi chuyện xảy ra là có nhiều vấn đề khác nữa. Không cần phải lo lắng quá đâu mà.
- Vậy thì là gì?- chị tôi vẫn gặng hỏi để thỏa mãn sự tò mò- em không nói gì chị cũng không thể hiểu được. Chị lo lắm. Đôi khi em cũng phải tâm sự với người khác nữa chứ? Như chị chẳng hạn. Tuy không nhiều nhưng chị sẽ cố hết sức để giúp em.
Nghe chị nói vậy, thật lòng tôi cũng muốn gãi bậy hết mọi chuyện cho chị. Nhưng tôi vốn dĩ chẳng biết nên bắt đầu từ đâu. Nên lược bỏ hay che giấu phần nào. Cuối cùng, tôi quyết định không nói nữa mà giấu đến cùng.
- Ừ! Khi nào thích hợp, em sẽ nói cho.
- Vậy... Vậy à. Nếu bây giờ em không muốn nói thì thôi cũng được. Nhưng phải hứa sẽ nói cho chị trong một lúc nào đó nhé.
Hai chị em lại im lặng, chúng tôi không nói với nhau một câu nào nữa. Đó là điều mà tôi tôi mong muốn bây giờ. Chúng tôi lúc này không hẳn là căng thẳng nhưng cũng rất khó để nói chuyện một cách bình thường. Cả hai đều có những tâm tư, những suy nghĩ muốn nói ra nhưng lại sợ sợ vô tình làm tổn thương người khác. Vô tình khiến đối phương phiền muộn. Thế nên tôi cố gắng nhai thật nhanh những miếng cơm một cách khó nhọc. Không phải là nó không ngon nhưng nếu cứ ngồi mà thưởng thức thì sẽ chẳng biết có gì xảy ra tiếp theo.
Thế nhưng dẫu sao, chúng tôi cũng đã sống cùng nhau hơn 17 năm rồi. Vui thì cùng vui, buồn thì cũng buồn, ai đang cảm thấy gì thì người kia đều hiểu hết. Những cảm xúc mà chị đang có, những điều lo lắng trong chị tôi đều chạm tới rất rõ ràng. Và tương tự, chị cũng đọc vị được qua vẻ mặt trầm tư của tôi những điều ấy. Vài phút sau, chị bất chợt nói:
- Đôi lúc, chị cũng có những điều muốn che giấu, những điều muốn đào sâu chôn chặt trong trái tim mình, không được nghĩ đến, không muốn để người khác biết được, không muốn bị phanh phui. Nhiều lúc, chị còn cực kỳ sợ hãi giấc ngủ ngủ bởi vì chị lo lắng nếu bản thân nằm mộng mà không biết mình đang mơ rồi nói trong vô thức. Nếu có lỡ bị người khác nghe được rồi vạch trần thì cực kỳ rắc rối.
Vậy ra chị tôi, một con người ngây thơ như thế thế cũng còn được khá nhiều những thứ cần che giấu. Đúng là con người mà. Chúng ta có bí mật không phải chỉ toàn điều chúng ta gây ra. Bí mật của xuất hiện khi chúng ta lỡ biết được những điều thầm kín của người khác nữa. Gọi là bí mật của hai người cũng được. Và việc ôm một mớ rắc rối đó mà người thì bản thân cũng sẽ cực kỳ hoang mang, luôn e sợ người khác đào bới nó lên một lần nữa. Điều đó khiến chúng ta càng phải tạo thêm nhiều bộ mặt, đã dối trá lại càng thêm giả tạo. Nghĩ đến đây, tôi thở dài thườn thượt
- Nhưng mà- chị tôi lại nói tiếp- những điều đó, tuy khó nói thế thôi, tuy rườm rà đến vậy. Thử tưởng tượng những lúc bí mật của bản thân sắp bị tìm ra nhưng vì một cách nào đó nó lại được phủ lại bằng một lớp vỏ bọc khác. Cái cảm giác đó thực sự khá là nhẹ nhõm. Nhưng rốt cuộc, ai biết đâu rằng, khi có thể lấy hết lòng can đảm để nói, để thổ lộ ra. Có người chịu lắng nghe, lại có người có thể thấu hiểu, cảm giác đó thật sự sự thoải mái hơn nhiều. Như rủ bỏ được mọi thứ phiền muộn trong lòng vậy. Và chúng ta cũng có thể dễ dàng tìm được sự trợ giúp, sự thông cảm từ những người xung quanh. Vậy nên, nếu có gì khó khăn thì cứ nói ra nhé, chị sẽ tìm cách giúp đỡ cho, tuy không nhiều nhân gì nhưng chị sẽ cố hết sức. Nhé!
Chị gái của tôi ơi, chị còn có những suy nghĩ tích cực như vậy đến bao giờ nữa. Luôn luôn trông đợi những điều tốt đẹp sẽ đến vào một lúc nào đó, để rồi cuối cùng mình sẽ tự hào và nói: “thật may vì ta đã sống”. Dù bản thân có khổ cực ra sao đi chăng nữa, chị vẫn luôn cố gắng vui tươi và yêu đời chứ không u ám như tôi.
Nhưng xét theo nhiều phương diện thì quả thật cũng có một phần là đúng. Dẫu thế, tôi lại không đồng tình với chị việc có thể nói hết những điều trăn trở của bản thân một cách đơn giản như thế. Chúng ta có rất nhiều điều cần phủ lên một lớp vải tối như màu xám lạnh lẽo của bầu trời trong bức tranh vậy. Chúng ta luôn dành một khoảng trống không nhỏ trong tim để lấp đầy những điều khó nói. Chúng ta lúc thì không muốn dãi bày, khi lại không đủ dũng khí để tiết lộ. Dần dà, nó đã quá to lớn và bất giác, một nỗi sợ mang tên đối diện sự thật, nỗi sợ bị bóc trần như khi có người mở được một cánh tủ chữa đầy những sở thích của bản thân ra vậy, đã hình thành lúc nào không biết. Những thứ đó, nếu như cứ để yên như vậy thì dần dần sẽ bị rơi vào quên lãng của một lớp đất dày gọi là “quá khứ”. Một “vật chất” rắc rối và chiều tượng đến độ khoa học cũng không thể tìm hiểu và giải thích một cách rõ ràng được. Đó mới chính là con người.
Tôi không phản đối cũng chẳng có ý đồng tình. Tôi không trả lời. Thế nhưng khi nhận được tấm chân tình của chị tôi, tôi đến gật đầu rồi “ừ” một tiếng. Và chúng tôi quyết định sẽ không nói với nhau câu nào nữa. Chị cũng không muốn gây khó dễ cho tôi và tôi cũng vậy. Đặt bát cơm xuống mâm, lúc này thì chị tôi cũng vừa ăn xong. Tôi bên mâm cơm lên rồi bước về phía bồn rửa, vừa đi tôi vừa nói:
- Để em rửa bát cho, chị đi nghỉ được rồi đó. Từ sáng đến giờ có lẽ cũng mệt rồi.
- Ừ, Cảm ơn em nhé!
Đôi lúc, tôi cảm thấy mình đang sống một cuộc đời đầy buồn tẻ. Bị xã hội quay lưng lại, bị bạn bè ruồng bỏ, bị mọi người phản bội, bản thân thì lại bị tổn thương, mất đi sự tín nhiệm từ người khác. Từ đó, những điều này đã tôi luyện lên một tôi, một con người căm ghét mọi thứ, tự cô lập chính bản thân mình, có những suy nghĩ tiêu cực và lối sống vô cùng tiện cận.
Thế nhưng... thế nhưng chưa bao giờ tôi thấy tự thương hại bản thân bởi sự bất hạnh của mình. Chưa bao giờ tôi nói mình là một kẻ bất hạnh cho dù những kẻ bên ngoài luôn chỉ biết phán xét thì lại nghĩ vậy. Bởi...
Bởi vì, cho dù cả thế giới có quay lưng lại với tôi, có nghiệm nhiên loại tôi ra khỏi cuộc sống của họ. Thì ở nơi đó, ở nơi mà tôi cảm thấy bình yên nhất vẫn còn tồn tại một người, dù một người, nhưng chỉ một người là đủ. Người đó luôn hướng về tôi, luôn tin tưởng tôi, luôn thần thánh hóa tôi. Ít nhất là bây giờ. Chính điều đó đã làm tôi nhẹ nhõm biết bao nhiêu, ấm áp biết nhường nào.