Cô của hiện tại đã không còn nhớ rõ được lí do gì mà năm ấy lại đồng ý gả cho anh.
Năm đó anh vừa tròn 20 tuổi và giành được một suất học bổng du học ở Mỹ. Cô vừa bước qua tuổi 18 được ít ngày, còn chưa tốt nghiệp.
Tình yêu của hai người nảy nở từ năm cô bước chân vào ngưỡng cửa cấp ba. Nhưng mà 3 năm tình yêu, 3 năm tuổi trẻ không nhiều bằng khoảng cách từ chỗ cô đến nước Mỹ. Điều cô biết chính là nước Mỹ rất xa , rất xa. Anh đi từng ấy năm, cho dù là bọn họ yêu nhau đến mức nào cô cũng không đợi được. Cô không tự tin đến vậy, cũng bởi cô còn thành xuân, tuổi trẻ trước mắt. Người ta đi lính 2 năm, khi trở về người con gái kia đã làm vợ người khác, mà còn là trên cùng một đất nước, không có nhiều cách biệt. Lời hứa thì có thể cứ hứa nhưng hiện thực còn tàn khốc hơn nhiều. Kết quả cô nói chia tay với anh.
Không rõ khi đó cô yêu anh đến mức nào, chỉ biết rằng sáng nào thúc dậy đôi mắt cô cũng sưng mọng, còn lén lấy đá chườm, còn nói dối là xem phim cảm động quá.
Rồi một ngày, anh đột nhiên chạy đến trước mặt cô mà nói: "Phương Duyên... không bằng chúng ta kết hôn đi!"
Cô bị doạ cho ngây người, chỉ biết im lặng nghe anh nói. Anh nói rất nhiều, rất nhiều, đều là không muốn vì chuyện của bản thân anh phải đi xa mà mất cô, không muốn cô buồn; còn cho cô lựa chọn, nếu như cô không bằng lòng thì thà rằng anh không đi. Cô lúc ấy bật khóc như mưa.
Thời gian bên anh trước đó vô cùng hạnh phúc. Anh là người con trai chất phác thật thà lại học giỏi và có mấy phần điển trai. Cô coi như có phúc khí quen được anh, được anh yêu thương, chiều chuộng, nhún nhường. Cho dù là tình yêu tuổi trẻ bồng bột nhưng lúc đó vẫn tính là tình yêu. Đã yêu rồi thì thương người ta hết lòng, cô sao nỡ để anh buông bỏ tương lai vì mình. Nhưng mà, kết hôn là chuyện lớn đời người, cô quả thực không thích ứng nổi, cảm xúc trong lòng ngổn ngang đủ loại; giống kiểu trầm cảm trước hôn nhân vậy.
Chỉ là kết quả cô vẫn đồng ý gả đi. Đột ngột đến nỗi khi cô thưa chuyện với bố mẹ, họ còn hoài nghi phải chăng cô đã có chuyện rồi. Cô chỉ nói con không có, mẹ liền bảo cô suy nghĩ cho thật kỹ. Bất quá khi cô quyết định rồi mẹ cũng chẳng có nửa lời phản đối. Dẫu gì cuộc đời này vốn là của cô.
Rất nhanh sau đó cả làng, xã đều biết chuyện cô sẽ lấy chồng. Nhiều người đồn đoán, kiểu như vội vàng thế này thể nào cũng là "bác sĩ bảo cưới". Còn nói rõ ràng rằng cô có bầu ba tháng rồi. Họ thì thầm bát nháo là thế nhưng cô có thể làm gì? Ngoài đời ra thì cũng chỉ có đợi mà thôi. Cô tin rằng bản thân nếu không sai thì không cần phải xấu hổ. Hơn nữa điều này có thật hay không? Rất nhanh thời gian sẽ trả lời tất cả.
Bạn bè trong lớp đa phần đều nghĩ cô trêu đùa, chẳng ai tin nổi cô sẽ lấy chồng, dù sao thì cô cũng vẫn còn trẻ quá, nhưng mà cô không đùa. Sau đó các bạn đều dần dần chấp nhận, đa phần mọi người không bàn tán gì nhiều nhưng trong lời nói đều cho rằng cô đi bước này quá sớm về sau chỉ sợ khổ nhiều. Rồi họ bảo bọc cô, cùng cô chống đỡ đi qua những đồn thổi bên ngoài. Họ là những người bạn cuối cùng cũng là thân thiết nhất trong cuộc đời học sinh của cô. Quãng thời gian đó cùng họ, bây giờ nghĩ đến cũng có thể bỗng dưng bật khóc.
Cô cứ thế rồi gia đình theo anh về ngôi nhà mới với cuộc sống mới nhưng chưa được bao lâu anh liền rời khỏi rồi. Bố mẹ chồng rất quý cô, hai ngôi nhà lại không xa lắm; thêm nữa, bố mẹ cô và bố mẹ chồng cũng là chỗ quen biết nên cuộc sống của cô khi ấy cũng không đến nỗi nào.
Năm đó cô tốt nghiệp, kì thực ước mơ hoài bão còn nhiều lắm. Chỉ là cô đã có chồng, hơn nữa gia đình phần lớn đều dành tiền cho anh ăn học, bởi mặc dù là học bổng toàn phần nhưng những chi tiêu lặt vặt, các loại phụ phí với giá tiền chênh lệnh của hai nước khiến cô vô cùng đau đầu. Còn em gái anh năm nay cũng cuối cấp, nếu như cô vào đại học bố mẹ chồng sợ rằng không lo nổi nữa. Bố mẹ đẻ thì kể từ ngày cô bước chân về nhà chồng đã không còn trách nhiệm hay nghĩa vụ phải lo lắng cho cô. Mà cho dù họ có lỗ cô cũng không dám nhận.
Từ bỏ giảng đường ở nơi cô sống người ta coi như chuyện tầm phào chợ huyện. Thế nhưng với một người học lực tốt, có hoài bão, có mong muốn làm được nhiều hơn như cô thì đó lại là chuyện khó chấp nhận.
Buồn thì buồn rồi, cũng chẳng thể nào làm khác, cô báo với anh một câu, không thể hiện rằng mình rất buồn, còn dặn anh học tập cho tốt. Không rõ anh có biết hay không nhưng cô nghe anh xin lỗi cô sau đó cảm ơn cô. Tự dưng nghệ được những lời đó của anh cô bỗng cảm thấy mọi thứ mình bỏ ra đều đáng cả.
Cô bắt đầu bước vào cuộc sống, cô xin được việc, làm đến đầu tắt mặt tối, ngày nào cũng như ngày ấy, không kịp nhìn rõ ánh mặt trời có chói chang hay râm mát. Cô học cách làm chủ cuộc sống, là một người con dâu ngoan, là một người vợ tốt, phụ giúp bố mẹ chồng công việc nhà, thấy chồng chăm sóc bố mẹ và em gái anh.
Mọi người đều khen cô, nói bố mẹ chồng có phúc khí khi lấy được cô về làm dâu. Bố mẹ chồng nở mày nở mặt mà bố mẹ cô cũng nhẹ nhõm trong lòng.
Cuộc sống ấy tưởng chừng như viên mãn nhưng chỉ cô mới biết nó không hề hoàn hảo. Bởi mang tiếng là có chồng nhưng những lúc cần lại không có chồng bên cạnh, không thể cùng chia sẻ vui buồn, áp lực cuộc sống; những khi ốm đau chỉ có thể tự mình chống đỡ, tự mình đứng lên. Lúc chịu ấm ức, ủy khuất chỉ khóc một mình, dường như còn không được tốt bằng khí ở nhà với mẹ.
Sáng ra tự mình lái xe đi làm, tối về một mình ngủ trên chiếc giường lớn. Trong căn phòng đó, ngoại trừ chiếc ảnh cưới được treo trên tường thì sớm đã chẳng còn lại gì liên quan đến anh, ngày cả hơi ấm của anh cũng không còn. Nếu để khái quát một câu thì có thể nói thế này: "Cô cùng anh kết hôn chỉ là kí một tờ giấy, cô chuyển nơi sống, còn những thứ khác cùng anh đều không có quan hệ".
Thật ra thì cô và anh từ sau khi lấy nhau liên lạc ít dần đều, thậm chí còn không nhiều bằng anh liên lạc với mẹ anh. Một phần vì múi giờ khác nhau quá nhiều, cô lại đi làm cả ngày về nhà thì luôn chân luôn tay. Đôi khi cô còn quên mất mình có một người chồng chứ đừng nói là liên lạc với anh. Thêm nữa, những lúc cô gọi cho anh phần lớn thời gian anh đều rất bận, nói được hai ba câu liền vội vàng tắt máy. Sau này, cô vì không biết khi nào thì anh rảnh, cũng vì mệt mỏi của cuộc sống, chẳng thể nào thức dậy vào lúc 12 giờ đêm chỉ để gọi một cuộc điện thoại, thế nên cô lựa chọn im lặng, chỉ trừ là anh gọi cho cô còn nếu không cô cũng sẽ không làm phiền anh.
Cô khi ấy chỉ nghĩ rằng đó là tốt cho anh mà thôi. Thậm chí còn khi một hai tháng anh không gọi cho cô ngược lại cô cảm thấy vô cùng bình thường.
Một năm anh về nhà được một lần vào kì nghỉ đông, có năm cũng không về. Mà anh về nhà rồi cũng chẳng khác không về là bao nhiêu. Chỉ là đi cùng cô sang nhà bố mẹ cô, sau đó hẹn vài người bạn thân tới nhà ăn uống, thời gian còn lại, một ít dành ra nói với cô dăm ba câu nhỏ nhặt rồi đọc sách. Sách của anh toàn là tiếng Anh, cô một chút cũng không hiểu, anh nói chuyện với bạn nước ngoài cô nghe như vịt nghe sấm, chỉ im lặng cạnh anh. Buồn cười nhất là khi anh ôm cô, cô không đẩy anh ra nhưng không hiểu tại sao trong lòng lại có chút bài xích, không thoải mái.
Anh tốt nghiệp rồi không về nước ngày mà nhận lời mời của một công ty ở lại làm việc. Mọi người ai cũng phản đối. Cô lại không cho rằng đó là điều không tốt, còn giúp anh thuyết phục bố mẹ. Anh nói chỉ ở lại một năm thôi, sau đó anh chắc chắn sẽ trở về. Cô chỉ biết cười, dù sao thì ở bên đó sẽ có nhiều cơ hội cho anh, cuộc sống cũng thoải mái, tự do hơn.
Một năm? Cô nhắm mắt nghĩ lại. Một năm cũng sẽ trôi qua nhanh như bốn năm cô đã sống trong ngôi nhà này. Chỉ là thêm một lần đông đi xuân đến thôi mà. Cô quên rồi.
Chớm thu năm sau, khi mà tiếng về sầu còn chưa tắt hẳn, cái nắng oi oi vẫn còn, lá trong vườn chưa rụng xuống, anh trở về, dẫn theo một người bạn đi cùng.
Mọi người đón tiếp hai người họ như khách phương xa. Thậm chí bố cô đối với anh hiện tại còn vô cùng khách sáo. Mẹ cô hôm đó là lần đầu tiên kể từ rất lâu rồi vuốt mái tóc cô như vậy. Mẹ không nói, cũng không phàn nàn rằng: "Sao còn phải khổ như thế?" Hay than thở: "Mấy năm qua con vất vả rồi". Mẹ chính là im lặng ngồi cạnh cô, vuốt mái tóc cô, còn kìm nén tiếng thở dài.
Con đường này vốn không phải mẹ bắt cô đi, là chính bản thân cô lựa chọn, sướng khổ thế nào cô đều tự mình gánh chịu, mẹ sẽ không tùy tiện phán xét.
Chương 1: Năm tháng vội vã
[Cửu Xuân]
